Uchylenie przepisów – bieżące rozliczanie kosztów nieopłaconych.
Uchylono: art. 24d ustawy o PIT i art. 15b ustawy o CIT
Podatnicy PIT i CIT prowadzący rachunkowość w formie księgi przychodów i rozchodów lub ksiąg rachunkowych do 31 grudnia 2015 r. zobowiązani byli przy rozliczaniu podatku dochodowego, do dokonywania korekt kosztów zaksięgowanych w sytuacji kwoty te nie zostały zapłacone.
Od 1 stycznia 2016 r. prowadzona rachunkowość będzie funkcjonowała z pominięciem tych zasad. W konsekwencji nie będzie obowiązku, by dokumenty nieopłacone usuwać z kosztów lub by konieczne było obniżanie wartości przychodów podatkowych ze względu na brak zapłaty.
Według starych zasad, tj. uchylonych właśnie art. 15b ustawy o CIT i art. 24d ustawy o PIT, jeżeli podatnik zaliczył wydatek do kosztów podatkowych i nie uregulował go w terminie 30 dni od daty upływu terminu płatności wskazanej na fakturze, rachunku umowie lub dokumencie sprzedaży, podatnik był obowiązany do zmniejszenia kosztów uzyskania przychodów o kwotę wynikającą z tych dokumentów. Jeżeli termin płatności był dłuższy niż 60 dni, zmniejszenia kosztów uzyskania przychodów o kwotę wynikającą z powyżej wskazanych dokumentów dokonywało się z upływem 90 dni od daty zaliczenia tej kwoty do kosztów uzyskania przychodów, o ile nie została ona uregulowana w tym terminie. Jeżeli w miesiącu, w którym należy dokonać zmniejszenia kosztów podatnik nie ponosi kosztów uzyskania przychodów lub poniesione koszty są niższe od kwoty zmniejszenia, wówczas ma obowiązek zwiększyć przychody o kwotę, o którą nie zostały zmniejszone koszty uzyskania przychodów. Takie same zasady stosuje się w przypadku nabycia lub wytworzenia środków trwałych albo nabycia wartości niematerialnych i prawnych, do tej części odpisów amortyzacyjnych, które podatnik zaliczył do kosztów uzyskania przychodów. Natomiast uregulowanie poszczególnych kwot powoduje możliwość ponownego zaliczenia ich do kosztów podatkowych.
Poza względami fiskalnymi, powyższe uchylone przepisy miały przyczynić się do likwidacji zatorów płatniczych i poprawy sytuacji finansowej przedsiębiorców poprzez zniechęcenie nabywców do naruszania terminów płatności oraz narzucania długich terminów płatności. Rozwiązania te jednak nie spełniły swoich funkcji.
Od nowego roku znalazła zastosowanie zasada bieżącego księgowania kosztów – czy to w formie uproszczonej (kasowej), czy też memoriału. W obu przypadkach po zaliczeni wydatku do kosztu, nie dojdzie już do korekt kosztów ze względu na brak zapłaty. Należy jednak wskazać, że nadal podatnik może być zobowiązany do korekt w podatku VAT, ze względu na tzw. ulgę na złe długi. Dlatego też podatnik powinien dokonać wyboru dokumentów, które pozwalają na prawidłowe ich rozliczanie podatkowe i rachunkowe.
W okresie przejściowym stosować należy zasadę, że ci podatnicy, którzy przed 1 stycznia 2016 r. dokonali zmniejszenia kosztów uzyskania przychodów albo zwiększenia przychodów, stosuje się zasady dotychczasowe, w zakresie możliwości zwiększenia kosztów uzyskania przychodów. Jednakże nie ma już obowiązku zmniejszania kosztów, dlatego też przepisy przejściowe korzystne są dla podatników, którzy mogą ponownie zaliczyć wydatki do kosztów, natomiast nie są już zobowiązani do wykreślenia ich z tych kosztów.
Jakub Włosek
Konsultant podatkowy
e-mail: j.wlosek@b2btax.pl