Istotna zmiana zasad naliczania odsetek od zaległości podatkowych
Zasadą jest, że od zaległości podatkowych oraz od nieuregulowanych w terminie zaliczek na podatek naliczane są odsetki za zwłokę. Istnieją oczywiście nieliczne wyjątki wskazane w ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz.U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.).
Podmiotami zobowiązanymi do ich naliczenia są: podatnik, płatnik, inkasent, następca prawny lub osoba trzecia odpowiadająca za zaległości podatkowe, a czasami organ podatkowy. Organ podatkowy nie musi wzywać zobowiązanego do spłaty odsetek.
Preferencyjna stawka odsetek podatkowych obecnie wynosi 50%,natomiast przed nowelizacją 75% stawki podstawowej, pod warunkiem wpłaty zaległości podatkowej ujawnionej w wyniku autokorekty rozliczenia dokonanej w ciągu 6 miesięcy od dnia upływu terminu złożenia deklaracji. Dług należy uiścić w ciągu 7 dni od dnia złożenia korekty.
Zasady tę stosowane będą do zaległości podatkowych, powstałych od 1 stycznia 2016 r. Jednakże odsetki za zwłokę od zaległości podatkowych powstałych do 31 grudnia 2015 r. mogą być naliczone na podstawie 50 % obniżonej stawki, w przypadku, gdy dług będzie wynikać z korekty złożonej w pierwszym półroczu przyszłego roku i zostanie uregulowany w ciągu 7 dni od dokonania korekty. Korekta musi być oczywiście prawnie skuteczna.
Nowelizacją wprowadzono również tzw. trzecią stawkę, w wysokości 150 % stawki podstawowej. Stawka tą objęte będą zaległości w podatku od towarów i usług oraz akcyzie, wynikających z decyzji lub korekt pokontrolnych.
Tzw. ”karne” odsetki stosowane będą w niniejszych sytuacjach:
- zaniżenia zobowiązania podatkowego, zawyżenia kwoty nadpłaty lub zwrotu podatku ujawnionych przez organ podatkowy w toku kontroli podatkowej lub postępowania podatkowego,
- korekty deklaracji:
a) złożonej po doręczeniu zawiadomienia o zamiarze wszczęcia kontroli podatkowej, a w przypadkach gdy nie stosuje się zawiadomienia – po zakończeniu kontroli podatkowej,
b) dokonanej w wyniku czynności sprawdzających
– jeżeli kwota zaniżenia zobowiązania podatkowego, zawyżenia kwoty nadpłaty lub zwrotu podatku przekracza 25% kwoty należnej i jest wyższa niż pięciokrotna wysokość minimalnego wynagrodzenia w rozumieniu ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. Nr 200, poz. 1679, z późn. zm.), obowiązującego w dniu następującym po dniu upływu terminu płatności zobowiązania lub terminu zwrotu; - ujawnienia przez organ podatkowy w toku czynności sprawdzających, kontroli podatkowej lub postępowania podatkowego niezłożenia deklaracji, mimo ciążącego obowiązku oraz braku zapłaty podatku.
Powyższa regulacja dotycząca „karnych” odsetek podatkowych będzie naliczana od zaległości podatkowych, które powstaną od 1 stycznia 2016 r. Ustawodawca nie przewiduje od tego wyjątków.
Michał Sojka
Konsultant podatkowy B2B TAX
email: m.sojka@b2btax.pl
